رایحه طوبی

شیردهی به فرزند از الطاف و نعمت‌های الهی است که به هر مادری از ابتدای خلقت اعطا شده است. نوزاد با خوردن شیر، مسیر رشد و نمو خود را دنبال می‌کند و با رشد کودک، محتویات و نوع شیر مادر متناسب با نیازهای او تغییر می‌کند تا زمانی که دیگر شیر مادر پاسخ‌گوی نیاز کودک نیست و کودک به سایر مواد غذایی نیازمند می‌شود و شیر مادر او را کفایت نمی‌کند و این سیر در نهایت به دو سالگی ختم می‌شود.
در قرآن کریم و در روایات اهل بیت : به مسأله شیردهی توجه خاصی شده است. در قرآن کریم در آیات متعددی پیرامون شیردهی به فرزند و اهمیت آن در شرایط مختلف زندگی والدین و فرزند و پیرامون نحوه شیردهی و مدت زمان شیردهی و جزئیات دیگر نیز سخن سخن به میان است. در روایات اهل بیت : نیز به مسأله شیردهی توجه خاصی شده است. در این روایات علاوه بر تفسیر آیات مربوط به شیردهی، به شرایط و ویژگی‌های مادر و در صورت نیاز دایه پرداخته شده است. توجه و تعمق در این روایت اهمیت موضوع را گوشزد کرده و والدین را متوجه وظیفه خطیر خود می‌کند.
از روزگارى كه برخى از مادران به تقليد از فرهنگ جاهلى غرب از شير دادن به فرزندانشان به بهانه‌هاى واهى، و به پيروى از خيالات و هواى نفس امتناع ورزيدند، و كودك معصوم را از رزقى كه خدا در سينه آنان قرار داده محروم نمودند، و آغوش پر مهر خود را كه بهترين و گرم‌ترين و اثرگذارترين آغوش است از كودك خالى گذاشتند ضربه‌هاى جبران ناپذير عاطفى و احساسى حتى به رشد جسمى فرزندان وارد آمد و از اين طريق به فرد و خانواده و جامعه زيان و خسارت رسيد! همین مسأله موجب شد تا در این تحقیق به بررسی ضرورت توجه به شیردهی فرزند پرداخته شود و کامل بودن اولین و کامل‌ترین هدیه الهی به شیرخوارمشخص شود. شیر مادر علاوه بر جنبه تغذیه‌ای خود برای شیرخوار از لحاظ عاطفی نیز موجب رشد فرزند می‌شود و شیرخوارانی که از این طریق تغذیه می کنند نسبت به سایرین بهترین رشد و تکامل را دارند. هدف دیگر از انجام تحقیق این است که با بررسی ویژگی‌های شیر مادر و توجه دادن والدین به مسأله شیردهی، آنان به این امر مهم راغب شوند. هم‌چنین با بررسی آیات و روایاتی که به اهمیت و نکات مربوط به مسأله شیردهی پرداخته است، در مسیر تربیت دینی فرزند و زندگی به سبک اسلامی، موفق به تربیت نسل مسلمان، مؤمن و متعهد شویم.

( یا زکریا إنّا نبشّرک بغلام اسمه یحیی لم نجعل له من قبل سمیّا )
«یحیی» که در اصل فعل مضارع از ریشه « ح ی ی » می‌باشد معنای «زنده می‌ماند» دارد؛ این نام می‌تواند علاوه بر حیات جاودانی که شهادت نصیب حضرت یحییکرده است، می‌تواند اشاره به حیات دنیایی او نیز داشته باشد. این مفهوم در برگیرنده زندگی مادی و معنوی، دنیوی و اخروی ایشان در پرتو ایمان و مقام نبوت و ارتباط با نور خداست.
با توجه به آیه فوق پیرامون بشارت ولادت حضرت یحیی به حضرت زکریا، نامگذاری «یحیی» از جانب خداوند صورت گرفته است و این نام در امت‌های پیشین بی‌سابقه بوده است.
(… أنّ الله یبشّرک بیحیی مصدقا بکلمه من الله و سیدا و حصورا و نبیّا من الصالحین )
با توجه به آیه فوق مفهوم نام حضرت یحیی در برگیرنده شأن و منزلت ایشان نسبت به حضرت مریم و فرزندش حضرت عیسی است. حضرت زکریا از خداوند فرزندی در خواست کرد که هم‌شأن حضرت مریم باشد. نام «یحیی» این مفهوم را در خود نهفته دارد و بیانگر این است که حضرت یحیی در تمامی‌امتیازها با حضرت مریم و  فرزندش حضرت عیسی هم شأن است.
نکته قابل توجه در نامگذاری حضرت یحیی این است که نامی‌که برای ایشان از سوی خداوند به عنوان نام گذارنده انتخاب شده است، در شخصیت کودک تأثیر دارد همچنین بیانگر این نکته نیز است که اسامی‌همه انسانها را خداوند تعیین می‌کند.

( فلما وضعتها قالت ربّ إنّی وضعتها انثی و الله اعلم بما وضعت و لیس الذکر کالانثی و إنّی سمیتها مریم و إنّی أعیذها بک و ذریتها من الشیطان الرجیم )
هنگامی‌که همسر عمران  به فرزندش باردار بود، اورا وقف خدمت برای خدا کرد. در آن زمان رسم بر این بود که پسران برای خدمت در معبد پذیرفته می‌شدند. هنگامی‌که همسر عمران وضع حمل نمود و متوجه شد که این فرزند دختر است، بلافاصله او را « مریم » نامید.
« مریم » در لغت آن شهر به معنای زن عابد و خادم است. مادر مریم بلافاصله بعد از وضع حمل او را «مریم» نامید تا بعد از نومیدی از زاییدن پسری که محرر برای عبادت و خدمت باشد بلادرنگ همین دختر را برای این کار محرر کند.
این نامگذاری نهایت عشق و علاقه این مادر با ایمان را برای نذر و وقف فرزندش در مسیر بندگی و عبادت خدا نشان می‌دهد.
از شیوه نامگذاری مادر مریم این نکته به دست می‌آید که در نامگذاری فرزند علاوه بر انتخاب نام نیکو برای کودک می‌بایست نامی‌الهام بخش و آینده ساز انتخاب شود؛ چرا که در نهایت حضرت مریم در مسیر بندگی خداوند و خدمت در معبد قرار گرفت و البته از این جا می‌توان به تأثیر این نام بر روی ایشان پی برد.

قرآن کریم کتاب انسان ساز است و همه نیازمندی‌های بشر برای هدایت و حرکت به سوی رشد در آن آمده است. در مورد نامگذاری فرزند نیز همچون سایر مسائل مورد نیاز هدایت انسان، سخن به میان آمده است. نامگذاری دختر عمران به مریم از سوی همسر عمران، بشارت فرزندی به نام یحیی به حضرت زکریا از جانب خداوند و بشارت به دنیا آمدن پسری به نام عیسی مسیح  به حضرت مریم.

از امام صادقروایت شده است که رسول خدا فرمود: « نام‌های خود را نیکو کنید، زیرا روز قیامت شما را به آن نام‌ها می‌خوانند.»